Neden “İzzetpaşa”? Elazığ’ın Kalbindeki İsmin Ardındaki Tarih

Elazığ'da İzzetpaşa dendiğinde akla sadece bir cami ya da bir mahalle gelmiyor; şehrin tarihi, hafızası ve kimliği akla geliyor. Ancak bu ismin ardındaki kişi kimdir? Neden bu kadar kıymetli bir miras bıraktı? “İzzetpaşa” adı, Elazığ’ın geçmişini bugüne bağlayan önemli bir köprüdür.

Hacı Ahmet İzzet Paşa Kimdir?

Hacı Ahmet İzzet Paşa, 1810 yılında Osmanlı toprağı olan Girit’in Resmo (bugünkü Rethymno) kasabasında doğmuştur. Babası Osman Paşa gibi kendisi de devlet kademelerinde yükselmiş, iyi bir eğitim alarak Osmanlı bürokrasisinde önemli görevlerde bulunmuştur. Van, Hakkâri, Cidde, Trablusgarp gibi stratejik noktalarda valilik yaparak tecrübesini artırmış; ancak asıl izini Harput’ta, yani bugünkü Elazığ’da bırakmıştır.

Elazığ’a Katkıları: Bir Validen Daha Fazlası

1863 yılında Harput Valiliği’ne atanan İzzet Paşa, burada yalnızca bir yönetici gibi değil, adeta bir şehir sevdalısı gibi davranmıştır. Elazığ halkının ihtiyaçlarını dinlemiş, kendi servetinden harcayarak sosyal ve dini yapılar kazandırmıştır. O dönem Harput’un büyüyen yerleşim alanı olan bugünkü Elazığ şehir merkezinde bir cami inşa ettirmiştir. Kendi satın aldığı arazide kerpiçten ve ahşap minareli olarak yaptırdığı bu cami, zaman içinde şehrin en büyük ibadet alanına dönüşmüştür.

İzzetpaşa Camii: İnançla İnşa Edilen Miras

1866 yılında temelleri atılan cami, Elazığ’ın merkezinde yükselerek adeta şehre ruh katmıştır. Camiye ait kitabe, dönemin Harputlu şairlerinden Rahmi tarafından yazılmış ve İzzet Paşa'nın bu şehre duyduğu bağlılığı yansıtmıştır. Zamanla yıpranan yapı, 1967 yılında yıkılarak günümüz modern mimarisiyle yeniden inşa edilmiştir. Yeni cami, Türkiye’nin ilk asansörlü minareli camilerinden biri olmuş ve 1972’de halkın katkılarıyla ibadete açılmıştır.

Sadece Cami Değil: Sosyal Hayatın Kalbi

Bugün İzzetpaşa Camii yalnızca bir ibadet yeri değil, aynı zamanda Elazığ’ın sosyal ve ekonomik hayatının merkezidir. Caminin alt katında yer alan Kuyumcular Çarşısı, şehrin ticaretinin kalbinin attığı yerlerden biri olmuştur. Çevresindeki hareketlilik, yıllardır Elazığ’ın merkezi yapısını ayakta tutan dinamiklerden biridir.

Bir Mahallenin Adı, Bir Şehrin Hafızası

İzzetpaşa adı yalnızca camiyle sınırlı kalmamış, cami çevresinde şekillenen mahalleye de ismini vermiştir. Bugün İzzetpaşa Mahallesi, Elazığ’ın en bilinen, en yoğun bölgelerinden biri olarak yaşamaya devam ediyor. Adeta bir şehir planlamacısı gibi geleceği gören İzzet Paşa, bugün hâlâ saygıyla anılıyor.

 Bir İsimden Fazlası

“Elazığ’da İzzetpaşa” demek, bir camiden ya da bir semtten fazlasıdır. Bu ad, özverili bir Osmanlı paşasının, şehrine duyduğu sevdanın sembolüdür. Hacı Ahmet İzzet Paşa, görev anlayışını sadece yöneticilik değil, halkıyla birlikte kalkınma olarak görmüş; bu vizyonuyla Elazığ’ın tarihine damgasını vurmuştur.

Bugün camide edilen her dua, o sokaklarda atılan her adım, Elazığ’ın geçmişine ve onu şekillendiren değerlerine bir selamdır. İzzetpaşa adı ise, bu selamın en anlamlı taşıyıcısıdır.